کاوش‌های باستان‌شناسان در یکی از بزرگترین مراکز آغاز شهرنشینی در فلات ایران از حدود ۵۲۰۰سال پیش، انشان (تل ملیان) که پایتخت عیلامی‌ها بود، آغاز شده‌است. انگیزه بازگشت باستان‌شناسان پس از وقفه‌های طولانی که در کاوش‌ها پیش آمده بود، یافتن شواهد سکونت در دوران عیلام میانی و همچنین ردیابی و نمایان‌سازی بخش‌هایی از بارو و دیوار بزرگ شهر و لایه‌های زیرین آن است.
به گزارش ایسنا، مرحله جدید کاوش‌های باستان‌شناسی در محوطه باستانی مَلیان در شهرستان بیضا استان فارس، به سرپرستی مشترک کامیار عبدی، عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و علیرضا سرداری، عضو هیأت علمی پژوهشکده باستان‌شناسی آغاز شده است.
کامیار عبدی درباره این پروژه گفت: این محوطه باستانی،  یکی از بزرگترین مراکز آغاز شهرنشینی در فلات ایران از حدود ۵۲۰۰سال پیش بوده است. او افزود: براساس کاوش‌های باستان‌شناسی در دهه ۱۳۵۰و بقایای آجرها و لوحه‌های مکتوبی که از این محوطه به‌دست آمده،  مشخص شده همان شهر باستانی اَنشان (پایتخت عیلامی‌ها)  بوده است. این شهر در سرزمین‌های مرتفع جنوب فلات ایران (فارس) همراه با شهر شوش در دشت‌های پست خوزستان، دو مرکز اصلی قلمرو بزرگ عیلامی در هزاره‌های سوم و دوم پیش از میلاد به حساب می‌آید.
این باستان‌شناس اضافه کرد: علاوه براین،  ملیان جزو نخستین شهرهای بارودار و حصارکشی‌شده ایران از اواخر هزاره چهارم پیش از میلاد به‌شمار می‌آید که وسعتی حدود ۲۰۰هکتار را دربرمی‌گرفته و یکی از کانون‌های اولیه پیدایش خط و نگارش در ایران بوده‌است.
عبدی اظهار کرد: با آغاز پژوهش‌های باستان‌شناسی در این محوطه توسط هیأت آمریکایی در پیش از انقلاب، قرار بود تل ملیان یکی از پروژه‌های شاخص و دامنه‌دار در زمینه شناخت خاستگاه‌های تاریخ، فرهنگ و هویت ایران بر مبنای تمدن‌های آغاز عیلامی و عیلام تا آستانه ظهور شاهنشاهی بزرگ هخامنشی در فارس باشد.  با وجود این بعد از سه دهه، در سال‌های ۱۳۸۳و ۱۳۹۶نیز تحت پژوهش‌های باستان‌شناسی قرار گرفت اما دوباره متوقف شد.
علیرضا سرداری هم در این رابطه گفت: ، کاوش‌های این فصل، می‌تواند سرآغازی برای شکل‌گیری و تداوم برنامه جامع و بلندمدت مطالعات باستان‌شناسی و میراث فرهنگی،  حفاظت اساسی از محوطه،  آثار و بقایای معماری و یافته‌های تاریخی آن باشد و به عنوان مرکز فرهنگی و قطب گردشگری شمال فارس با سابقه‌ای بسیار قدیمی‌تر از پاسارگاد، تخت جمشید، استخر و شهرهای دیگر ساسانی این منطقه قرار گیرد .